حتما شما هم مثل همه کلمهی NFT به گوشتان خورده است. کلمهی NFT یکی از واژگان پر سر و صدای دنیای ارزهای دیجیتال است. حتما شنیدید که هیچکس، رپر ایرانی، کاور آهنگ خودش را در قالب NFT به قیمت 190 اتریوم به فروش رسانده است. NFT یکی از جدیدترین روش های کسب درآمد از ارز دیجیتال محسوب می شود. در این مقاله قصد دارم شما را با مفهوم NFT آشنا کنم و بگویم که چه کاربردهایی دارد.
در ادامه تصویر یک میمون پیکسلی را مشاهده میکنید که 1،200،000$ قیمت دارد این تنها یکی از ایدههای عجیب و غریبی است که در دنیای پرسر و صدای رمزارزها وجود دارد و به نظر میآید پول بسیار زیادی هم در آن وجود دارد. به لطف این رمزارزها و NFT نحوهی تعامل ما با دنیا و جوری که هنر، بازیهای ویدئویی و میم ها را تجربه میکنیم به صورت انقلابی درحال تغییر است.
تفاوت کوین و توکن
قبل از اینکه به تعریف NFT بپردازم ابتدا باید با مفهوم کوین و توکن آشنا شوید. برای درک بهتر از ارزدیجیتال و بیت کوین و شناخت عمیقتر کین و توکن به مقالات ما در همیاروب سر بزنید.
کوین (COIN): رمز ارز یا پول دیجیتالی است که دارای بلاک چین اختصاصی میباشد مانند BTC بیت کوین و ETH اتریوم
ویژگی کوین ها :
- قابل تعویض هستند: فرض کنید شما یک اسکناس 100 دلاری دارید و میخواهید به فردی این اسکناس رو قرض بدید، وقتی که این فرد بخواهد به شما این اسکناس را پس بدهد فرقی نمی کند همان اسکناس باشد یا اسکناس دیگری باشد ارزش این دو اسکناس یکی است اما اگر شما ماشین خود را به کسی قرض بدهید اون فرد نمی تواند ماشین دیگری به شما پس بدهد چون ماشین شما رنگ و مدل خاص خودش را دارد.
- قابل تقسیم است: زمانی که شما اسکناس 100 دلاری به کسی قرض بدهید اون فرد می تواند 2 تا اسکناس 50 دلاری به شما بدهد. کوین ها هم قابل تقسیم هستند، به طور مثال شما می توانید برای ارسال 1 واحد بیت کوین برای کسی برای اون شخص 2 تا نصف واحد بیت کوین ارسال کنید.
- قابل انتقال است: می توانید برای هرکس انتقال دهید و بفرستید یا دریافت کنید.
- عرضه محدود دارند: به طور مثال 21 واحد بیت کوین وجود دارد که حدود 18 میلیون واحد از آن استخراج شده است.
- دارای قابلیت ارسال، دریافت و استخراج و …
توکن (TOKEN): دارایی دیجیتال که بلاکچین اختصاصی ندارد و بر روی شبکه بلاکچین دیگر مانند اتریوم ایجاد شدهاند.
ویژگی های توکن:
توکن ها 2 نوع هستند که هرکدام ویژگی ها و کاربرد های مخصوص خود را دارند.
- توکن NFT: غیر قابل تعویض
- غیر قابل تقسیم
- کمیاب
- منحصر به فرد
- بر روی استاندارد ERC-721 ساخته شده اند
پروژه های NFT:
Crypto Kitties و Open sea و Decentraland و Async.Art
- توکن FT: قابل تعویض
- 99 درصد توکنهای بازار از این نوع هستند
- بر روی استاندارد ERC-20 ساخته شدهاند.
مانند : تتر Tether و چین لینک ChainLink
توکن NFT چیست؟
NFT مخفف Non-Fungible Token است. یعنی توکن غیرقابل تعویض یا توکن غیر مثلی (یعنی مثل و مانندی از آن وجود ندارد)، مانند نقاشی مونالیزا که فقط یکی از آن در دنیا وجود دارد و مثل و مانندی ندارد. NFT درواقع یک رکورد در دیتا بیس بلاکچین اتریوم است که به یک دارایی دیجیتال منحصربه فرد و خاص اشاره میکند این دارایی دیجیتال میتواند یک آهنگ، یک گیف یا همان میمون پیکسلی، یک دیجیتال آرت باشد که همه شما دیدید و در ادامه عکس را میبینید.
ارزش بیتکوین به دلیل عدم عرضه و کمبود، عدم قطعیت ریاضیاتی که توی بلاکچین وجود دارد تعیین میشود و دولتها هم نمیتوانند با چاپ پول قیمت آن را کنترل کنند.NFTها از همین ویژگی برای ارائه سند قابل اعتماد دربارهی مبدا و مالکیت دارائیهای دیجیتالی استفاده میکنند. NFT کار هنری نیست بلکه یک گواهینامه است که برای همیشه در بلاکچین هک میشود و یک مدرک گرانبها از منشا و اصالت کار محسوب میشود.
گربهی میان را میشناسید؟ عکس دیجیتالی آن را در ادامه مشاهده میکنید. احتمالا اسم گربهی میان را شنیدید که یک گیف از گربهی چاقی بود که بدنش به نون تست شباهت داشت و در آسمان کنار ستارهها درحال پرواز بود این گربه را Chris Torres در سال 2011 به مناسبت 10 سالگی گیف اصلیش طراحی کرد که به کمک جادوی NFT ها به مبلغ 300 اتریوم (ETH) فروخته شد.
تنها تصاویر، حیوانات عجیب و غریب نیست که در دنیای NFT ها درآمدزایی میکند بلکه ویدئوهای کوتاه هم هستند، از جمله صحنههای ورزشی که به شدت محبوب شدهاند، مثلا یکی از صحنههای بازی NBA نزدیک 208،000$ در قالب NFT به فروش رسیده است. محبوبیت این تجارت آنقدر زیاد شده است که بهترین صحنههای لیگ ملی بسکتبال ایالات متحده با برند NBA Top Shot به فروش میرسند و خیلیها شروع کردند به جمع کردن کلکسیونی از ویدئوهای لحظههای خاص. دقیقا همین مسئله توی ویدئوها وجود دارد و سرمایه گذاران هفتهای نزدیک به 100 میلیون دلار برای خرید این ویدئوها خرج میکنند.
حتما خودتان هم میدانید که تمام این دارایی های دیجیتالی که به آن ها اشاره کردیم به صورت رایگان در تمام فضای اینترنت وجود دارد و شما میتوانید به راحتی آنها را دانلود کنید. اما دانلود کردن آنها به این معنی نیست که شما صاحب آن اثر هستید و NFTها همانطور که قبلا گفتم درواقع معادل یک رکورد توی دیتا بیس بلاکچین اتریوم هستند. NFT ها در واقع ثابت میکنند صاحب واقعی این دارایی دیجیتال چه کسی است. پس هرکس آن را دانلود کند درواقع یک کپی از نسخهی اصلی دارد بدون اینکه صاحب آن باشد.
NFT یک سری مزیت ها هم دارد برای مثال: NBA Top Shot، که توسط یک شرکت خلاق و پیشرو به اسم Dapper Laps ایجاد شده، الان بر روی سیستمی برای تقسیم سود و درآمد با NBA و اتحادیهی بازیکنان کار میکند. این سیستم جدید درواقع سازو کاری را محیا میکند که به کمک آن طرفداران هر تیم به صورت مستقیم از تیم یا بازیکن محبوبشان حمایت مالی کنند.
مارک کیوبن (Mark Cuban)، میلیاردر و مالک تیم بسکتبال دالاس میگوید این تاپ شات و این ایدهی جدید، احتمالا در چندسال آینده مهم ترین منبع درآمد باشگاهها و بازیکنان خواهد بود.
حالا بهتر است کمی با معنی توکن غیر قابل معاوضه آشنا شوید. برای فهمیدن غیر قابل معاوضه ابتدا باید بفهمیم که قابل معاوضه یعنی چی؟ دارایی های قابل معاوضه از واحدهای گسسته و منحصر به فردی تشکیل شدهاند که هیچ کدام از این واحدها قابل تشخیص از واحد مشابهاش نیستند و تاریخچهی آنها هم اهمیتی ندارد. یکی از ملموس ترین مثالها پول است. 2 تا اسکناس 10 دلاری را در نظر بگیرید، این دو اسکناس کاملا شبیه هم هستند و کاملا باهم برابرند، یعنی قابل معاوضه هستند. یک مثال دیگر هم این هستش که اگر شما یک اسکناس 50 دلاری از کسی بگیرید و 50 تا اسکناس 1 دلاری به او دهید یا 5 اسکناس 10 دلاری به او دهید یعنی آن را به واحدهای کوچکتری تبدیل کردید و هیچ اتفاقی در مجموع دارائیهای شما دو نفر نیوفتاده است، فرقی هم ایجاد نشده و سابقهی چرخش این پولها هم اهمیتی ندارد. قابل معاوضه بودن باعث تطبیق پذیری میشود و میتواند یک معیار ثابت تعیین ارزش در معاملات بین طرفین باشد.
حالا مفهوم غیرقابل معاوضه بودن مشخص میشود. توکنهای قابل معاوضه منحصر به فرد هستند و نمیشود آنها را به واحدهای کوچکتر تقسیم کرد. به عبارت دیگر اصلیترین دلیل ارزش NFT منحصر به فرد بودن آن است.
دوتا NFT مختلف را نمیشود باهم مبادله کرد یا آن را به بخش های کوچکتری تقسیم کرد مگر اینکه بخواهید ارزشش را کم کنید. برای مثال شما نمیتوانید یک اثر هنری را به دو قسمت تقسیم کنید چون در این صورت آن اثر کامل نیست و در حقیقت چیزی که یک NFT را ارزشمند میکند اصالت و منحصر به فرد بودن آن است.
عکس میمون پیکسلی را که در بالا مشاهده کردید، یکی از ده هزار عکس مجموعهای به نام CryptoPunks است که توسط استدیو Lava Lab در سال 2017 طراحی و منتشر شد و هدفش تجربهی انتشار آثار هنری بر بستر بلاکچین و به کمک NFT ها بوده است. به هرکدام از این تصاویر CryptoPunks، یک آدرس منحصر به فرد در بلاکچین اتریوم اختصاص داده شده بود و آنها را برای کیف پول اتریوم به صورت رایگان منتشر کرده بودند. اما از سال 2017 تا الان وضعیت CryptoPunk ها خیلی تغییر کرده است و محدودیت تعدادشان به 10 هزارتا و وضعیت خاصشان به عنوان اولین نمادهای رمزنگاری شده اولیه، آنها را بسیار ارزشمند کرده است. حالا بعضی از این آیکونهای کمیاب مثل همین میمون پیکسلی به خاطر جزئیات NFT های آن ها در بازارهای دیگر با قیمت پایهی 18،000$ به فروش میرسند. براساس همین ویژگی ها است که قیمت تمام مجموعهی CryptoPunk الان به بیشتر از 100،000،000$ رسیده است.
شاید با خودتان بگویید که واقعا خیلی خندهدار است که یک آیکون پیکسلی آن هم از یک میمون انقدر گرون باشد، خوب حرف شما درست است. اما این مسئله فقط مربوط به آیکونهای پیکسلی و آثار دیجیتالی نیست و دنیای هنر همیشه پر بوده از خبرهای شگفت انگیز.
برای مثال مجسمه ساز معروف آمریکایی به اسم جفری جف کونز (Jeff Koons)، یکی از گرانترین هنرمندان زندهی دنیا است، و از لحاظ ارزش آثارش دارای چندین رکورد قیمت است. مجسمهی حراج Koons در حراج نیویورک با قیمتی بیشتر از 91،000،000$ به فروش رسید.
رشد NFT ها میتواند باعث یک چرخش مثبت در الگو و رفتار هنرمندانی شود که به واسطهی وفاداری طرفدارانشان کارهای هنریشان بازخرید شود، و همهی اینها به لطف کدنویسی های هوشمندانهای است که در NFT ها وجود دارد. ایجاد محدودیتهای ساختگی آن هم در دنیایی که کپی، پیست کردن آثار دیجیتال کاملا رایگان است، یک کابوس برای هنرمندان محسوب میشود، برای همین هنرمندان بیشتری به استفاده از NFT ها فکر میکنند.
گریمز (Grimes)، همسر ایلان ماسک در یک حراجی توانست NFT کار جدیدش را به قیمت 5.8 میلیون دلار به فروش برساند.
همچنین 3Lau موزیسین معروف توانست NFT آلبوم خودش را در کمتر از 24 ساعت به قیمت 11.6 میلیون دلار به فروش برساند.
خبر فروش یک آیکون میمون به قیمت 1.2 میلیون دلار مضحک است اما وقتی به آثار هنری، هنرمندانی فکر میکنیم که گاهی برای خلق یک اثر هنری سال ها وقت گذاشتند، میفهمیم که NFT میتواند ارزش واقعی کارهای هنریشان را نشان دهد.
در دنیای مجازی هم از این خرید و فروشها انجام میشود مثلا یک نفر در بازی مجازی دیسنترالند (Decentraland)، 64 منطقه مختلف را خرید و بعد با ساخت و ساز و طراحی که در آن جا انجام داده بود، NFT آن را 80،000$ فروخت. یک فرد دیگری هم بخشی از پیست مجازی فرمول 1 موناکو را، 222،000$ خرید و با این کار 5 درصد از سود سهام و بلیط مسابقه در این پیست را دریافت کرد.
الان NFT برای ایجاد محدودیت، تعیین اصالت و تاریخچهی دارایی های دیجیتال به کمک بلاکچین تبدیل میشود و بعضی ها با تیزهوشی در این بستر سرمایهگذاری کردند، شما هم به سرمایهگذاری بر روی توکنهای NFT علاقه دارید؟
ویژگیهای توکنهای NFT چیست؟
توکن های NFT یک سری ویژگی ها دارند که همین ویژگیها باعث شده است که شناخته شوند و دارای اهمیت باشند. در ادامه ویژگی توکنهای NFT یا غیر قابل تعویض را شرح میدهم.
منحصر به فرد:
بیتکوین یک رمز ارز قابل تعویض یا Fungible است یعنی بیت کوینی که شما دارید با بیت کوینی که افراد دیگر دارند فرقی نمیکند و ارزش یکسانی دارند. اما توکنهای غیرقابل تعویض یا Non-Fungible به این شکل نیستند یعنی دارایی شما اگر به شکل NFT باشد فقط یک نمونه از آن وجود دارد و اگر آن را به فروش برسانید دیگر نمونهی آن را نخواهید داشت. البته توسعه دهندگان این توکنها میتوانند هر اندازه بخواهند از این توکنها بسازند اما ارزش NFT ها به محدود بودن و نایاب بودنشان است.
اصالت:
توکن غیر مثلی یا همان NFT اصالت دارد چون منحصر به فرد است و از آن، فقط یک نمونه وجود دارد. احتمال کپی کردن و کلاهبرداری کردن از آن وجود ندارد چون، براساس قراردادهایی، بر روی سیستم بلاکچین ثبت شدهاند.
مالکیت:
یعنی شما مالک آن چیزی هستید که به صورت توکن NFT درآمده است. مثلا اثر هنری را که یک هنرمند، در قالب یک آثار دیجیتال آماده کرده است را، شما در قالب NFTخریداری و دریافت میکنید، در والت خودتان دارید و این دارایی برای خود شماست و مالکیت آن را دارید.
قابل انتقال بودن:
به این معنی است که شما میتوانید دارایی خود را انتقال دهید. شما بدون نظارت دولتها یا هر فردی میتوانید دارایی خود را به هرجایی که بخواهید انتقال دهید. به طور مثال اگر گیمر باشید و دارایی در قالب NFT داشته باشید میتوانید این دارایی را به هر بازی دیگری انتقال دهید و از آن استفاده کنید.
غیرقابل تقسیم:
توکن های NFT قابل تقسیم به واحدهای کوچکتر را ندارند و این امکان برای شما وجود ندارد که بخشی از یک اثر هنری را خریداری کنید. مثلا شما نمیتوانید تابلوی مونالیزا را نصف کنید و نصف آن را بخرید زیرا ارزش خود را از دست میدهد.
چرا توکنهای غیر قابل تعویض (NFT) دارای ارزش و اهمیت هستند؟
همانطور که گفتم دارندگان توکنهای غیر قابل معاوضه مالکیت کامل NFT که دارند را در اختیار دارند. دو گروه، گیمرها و کلکسیونرها میتوانند مالک هرآن چیزی باشند که در بازیهای مجازی وجود دارد و میتوانند از آنها کسب درآمد کنند. در بعضی پروژه ها و بازیها، مانند دیسنترالند (DECENTRALAND) و سندباکس (SANDBOX)، بازیکنان میتوانند سازههایی را بسازند و و در آن سازهها به شیوههای مختلف کسب درآمد کنند. همچنین بازیکنان و گیمرها میتوانند وسایل و چیزهایی که در یک بازی بدست میآورند را در بازی دیگر (مانند اسلحه، لباسهای داخل بازی و… )داشته باشند و این وسایل را بفروش برسانند و کسب درآمد کنند. اگر بیشتر دوست دارید دربارهی این پروژهها بدانید به مقالهی متاورس مراجعه کنید.
از دلایل دیگری که این توکنهای غیرقابل تعویض را ارزشمند کرده است میتوان به فروش آثار هنری توسط خالق اصلی آنها اشاره کرد. خالق یک اثر هنری با تبدیل کردن اثر هنری خود به یک NFT Art میتواند آن اثر را در یک حراجی به صورت مستقیم و به صورت دیجیتالی به مردم سراسر دنیا بفروشد. با این کار حق مالکیت این اثر هنری به صورت برنامه نویسی متعلق به خالق آن است و با این ویژگی هربار که این اثر هنری به مشتری جدیدی فروخته شود خالق آن اثر هنری درصدی از سود آن را دریافت میکند.
جاستین رولند سازندهی اصلی ریک و مورتی، انیمیشن سریالی پرطرفدار، محصولات دیجیتالی مرتبط با ریک و مورتی، نقاشیهای هنری و شخصی خودش را به صورت توکنهای NFT به فروش میگذارد. جاستین رولند تاکنون توانسته توکنهای NFT با ارزشی بیشتر از یک میلیون دلار را به فروش برساند.
بنیامین جنتیلی ، یک هنرمند مستقر در لندن می گوید: “NFT بزرگترین واحد بزرگترین تغییر جهت کنترل مجدد قدرت به دست هنرمند است که اساساً از زمان رنسانس و مطبوعات است.”
NFT ها در چه جایی مورد استفاده قرار میگیرند؟
بازیها:
NFT ها در صنعت گیمینگ و اقتصاد درون این صنعت کمک بسیاری میکند. همانطور که میدانید و در مقالهی متاورس توضیح دادم در حال حاضر امکان انتقال لوازم جانبی درون بازیها مانند اسلحه، لباس و… به بازی دیگر وجود ندارد و با گسترش NFTها و تبدیل این لوازم به صورت NFT میتوان از این امکانات و لوازم در هر بازی دیگری استفاده کرد.
سرمایه های دیجیتالی:
در بازی Decentraland شما با استفاده از توکن Mana که توکن اختصاصی این بازی است میتوانید زمینهای دیجیتالی خریداری کنید و در این زمینها به ساخت و ساز بپردازید و سرمایهی خود را ارزشمندتر کنید. شما میتوانید NFT هایی را که ساختهاید در این بازی به فروش برسانید و یا NFT های دیگران را خریداری کنید.
عدم جعل هویت:
NFT ها عملکردی مخالف با جعل هویت دارند. شما هر مدرک شناسایی را میتوانید به آثار دیجیتالی تبدیل کنید که هیچ کس دیگری آن را ندارد. همچنین این ویژگی مورد استفاده بیشتر هنرمندان است زیرا آنها میتوانند با داشتن حق کامل مالکیت آثارشان آنها را به نمایش بذارند و نگران کپی رایت نباشند.
پیشنهاد می کنم مقاله بهترین صرافی های ارز دیجیتال ایرانی را حتما بخوانید.
معرفی پروژه های NFT
اگر قصد خرید و فروش NFT و یا حتی دیدن NFT ها دارید بهترین مرجع سایت Coinmarketcap است در قسمت NFT میتوانید تمامی پروژههای NFT را مشاهده کنید و به آنها سر بزنید.
در ادامه چندتا از بهترین و شاید مشهورترین پروژههای NFT را به شما معرفی کردم که در ادامه مشاهده میکنید.
کریپتو کیتیز یکی از پروژه های NFT است که در زمینهی گیمینگ فعالیت میکند. این پروژه یک بازی محبوب است که در پروتکل غیر متمرکز اتریوم است که اجازهی جمع آوری، خرید و فروش و حتی تولید گربههای مجازی را به شما میدهد. اگر به گربه علاقهمندید در این بازی میتوانید گربهی مورد علاقه خود را با ویژگیهای خاص بسازید و حتی بفروشید.
یکی دیگر از پروژهها، پروژهی اپن سی هستش که در زمینهی هنر و کالاهای کلکسیونی NFT پیشرو است و امکان خرید را با استفاده از ارزهای دیجیتالی مثل اتریوم (ETH) و دای (DAI) را فراهم میکند.
یکی دیگر از پروژه ها Async.Art است که یکی از بازارهای آثار هنری غیرقابل تعویض و NFT است. این بازار به شما این امکان را میدهد که NFT خودتان را خریداری کنید، بفروشید و حتی یک NFT ایجاد کنید.
دیسنترالند یکی دیگر از پروژههای nft است که درحال حاضر هم بسیار ترند شده است. شما در این پروژه میتوانید زمینهای دیجیتالی داشته باشید و در این بازی nft خرید و فروش کنید.
چطور NFT بسازیم؟
سخن آخر
طبق داده های آماری با وجود این همه سر و صدا کردن NFT ها درحال حاضر فقط 1% مردم دنیا میدانند که این توکنهای غیر قابل تعویض چیست. پس میتوان نتیجه گرفت NFT ها راه زیادی برای رشد دارند.
من شما را با این مبحث آشنا کردم تا اگر میتوانید، هرچه سریعتر از این ایدهی شگفت انگیز، کسب درآمد دلاری استفاده کنید.
سلام
تشكر بابت مقاله
ممنون ميشم اطلاعات بيشتري در مورد ساخت و در امد زايي بزارين