اتریوم (ETH) در چند سال گذشته محبوبیت زیادی پیدا کرده است و بیشتر از قبل، در تراکنشهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) مورد استفاده قرار میگیرد. همین محبوبیت رو به افزایش، باعث ازدحام شبکه و افزایش هزینههایی شده است که به آن اصطلاحا گس (Gas) گفته میشود.
به تعریفی دیگر، همانطور که یک وسیله نقلیه برای داشتن یک عملکرد خوب و موثر، به سوخت نیاز دارد و افراد برای پُرکردن باک خودروهای خود به پمپ بنزین میروند و پول میپردازند، کاربران شبکۀ اتریوم نیز برای اجرای قراردادهای هوشمند توسط ماینرها، باید هزینه بپردازند و از همین رو، شبکۀ اتریوم برای اجرای کارآمد و ایمن عملیات خود به گس احتیاج دارد. این توضیحی کلی در مورد گس است و برای بیشتر دانستن در مورد آن تا انتهای این مقاله همراه ما باشید، چرا که میخواهیم بدانیم که آیا راهکارهایی هم برای کمکردن هزینۀ گس اتریوم وجود دارد یا خیر.
گس اتریوم چیست؟
داستان گس از اینجا شروع میشود که شبکۀ اتریوم به مقدار مشخصی تلاش محاسباتی نیاز دارد که توسط ماینرهای رمزنگاری که از نرم افزار استخراج اتریوم استفاده میکنند، حاصل میشود. این ماینرها توکنهای اتریوم را استخراج میکنند تا شبکه را ایمن نگه دارند و در مقابل، در ازای مشارکت خود در شبکه، پاداش دریافت میکنند. این پاداش از هزینۀ گس اتریومی دریافت میشود که علامت آنGwei است. یک Gweiمعادل 0.000000001 ETH برآورد میشود.
در تعریفی دیگر، گس، سوختی است که به شبکۀ اتریوم اجازۀ کار میدهد و به واحدی اطلاق میشود که میزان تلاش محاسباتی موردنیاز برای اجرای عملیاتی خاص در شبکه اتریوم را اندازهگیری میکند. بدین صورت که هنگامی که بخواهید در یک توکن فروش جمعی شرکت کنید و یا یک بازی را انجام دهید، به گس نیاز دارید تا ماینرها را تشویق کنید تا تراکنشهای شما را در بلاک چین بگنجانند. بنابراین، چنانچه تراکنشی را روی بلاک چین اتریوم ارسال کردهاید، باید مقداری گس را برای همراهی با آن انتخاب کنید تا تایید شود. بدون مقدار مناسب گس، تراکنش شما توسط ماینرهای شبکه انتخاب و در بلوک بعدی گنجانده نمیشوند.
افزایش هزینۀ گس اتریوم چگونه اتفاق میافتد؟
میدانیم که به مجموعهای از تراکنشهای رمزنگاریشده، بلاک میگویند و اندازۀ یک بلاک برای بلاک چین های مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال، از نظر تئوری، اندازه بلاکِ بیت کوین، 4 میلیون است، اما اندازه متوسط آن 1 مگابایت است.
برخلاف بیت کوین، اندازۀ بلوک اتریوم به جای محدودیت در حجم داده، با مصرف گس روی یک بلوک تغییر میکند که در حال حاضر، حد مجاز آن در هر بلوک 30 میلیون گس است، هرچند اندازۀ موردنظر، 15 میلیون گس در هر بلوک است.
باید توجه داشت که هنگامی که تراکنشی را انجام میدهید، این تراکنش برای ورود به بلوک بعدی و ارسال به شبکه برای دریافت تأیید، با سایر تراکنشها رقابت میکند. بنابراین، اگر شبکه پر ازدحام باشد، ممکن است لازم داشته باشید تا مبلغی اضافی بپردازید تا تراکنش خود را از سایر تراکنشها جلوتر ببرید. این امر خود باعث افزایش هزینههای گس میشود.
از طرفی هم تراکنشهای اتریوم به دلیل موفقیت گسترده این شبکه در فرآیندهایی مانند صرافیهای غیرمتمرکز (DEX)، بازیهای بلاک چین و DeFi ها در حال افزایش است و همین امر، منجر به شلوغی بیشتر شبکۀ اتریوم میشود، چرا که تراکنشهای پیچیده فضای بیشتری را اشغال می کنند.
اجزای گس
گس دو جزء اصلی دارد: حد گس و قیمت گس. کل هزینۀ انجام یک عملیات، حاصل ضرب حد گس و قیمت گس است.
حدِ گس
حدِ گس، به حداکثر تعداد گسی که یک کاربر مایل است برای یک محاسبات خرج کند، اشاره دارد. برخی از محاسبات اولیه، به تعداد گس از پیش تعیینشده نیاز دارند و کیف پولها میتوانند این تخمینها را بر اساس نوع عملیاتی که کاربر میخواهد انجام دهد، ارائه دهند. به عنوان مثال، «یلو پیپر اتریوم» بیان میکند که هر تراکنش به 21000 گس نیاز دارد. به همین دلیل است که اکثر UI ها به طور پیش فرض 21000 را به عنوان حد گس نمایش می دهند.
قیمت گس
قیمت هر واحد گس در GWEI نشان داده شده است که یک نسخه از WEI است. WEI به همان شیوهای معادل ETH است که یک پنی معادل یک دلار است.
گفتنی است که یک GWEI معادل 10^9 یک WEI است و تجربه کاربری بسیار بهتری را برای محاسبه هزینههای گس فراهم میکند. همانطور که انتظار میرود، هر چه قیمت گس پیشنهادی بالاتر باشد، احتمال اینکه تراکنش در بلوک بعدی گنجانده شود، بیشتر میشود، زیرا این همان چیزی است که مشوق ماینرها خواهد بود.
چه راههایی برای جلوگیری از هزینههای گس اتریوم وجود دارد؟
کاربران بلاک چین اتریوم اغلب مجبورند هزینۀ گس بیشتری بپردازند، زیرا شبکه در ساعات اوج شلوغی خود، با ترافیک سنگینی مواجه است. اما، راهکارهای خاصی هم وجود دارد که شما میتوانید با کمک آنها، هزینههای گس خود را کاهش دهید، راهکارهایی مانند:
- از برنامه DeFi Saver استفاده کنید.
- زمان معاملات خود را بهینه کنید.
- از DApp هایی استفاده کنید که تخفیف ارائه میدهند.
- از توکنهای گس استفاده کنید.
- هزینههای گس اتریوم را دقیقا محاسبه کنید.
- از بلاک چین لایه 2 استفاده کنید.
آیا استفاده از اتریوم 2، هزینههای گس اتریوم را کاهش میدهد؟
این احتمال وجود دارد که اتریوم با بهروزرسانی به اتریوم 2.0، وضعیت هزینههای گرانقیمت گس را برای همیشه حل کند. در واقع، یکی از دلایلی که اتریوم در حال ارتقا است، کاهش هزینههای گس، در کنار راهکارهای کاهش تراکم شبکه و افزایش سرعت بلاک چین است.
گفتنی است که دو راه وجود دارد که هزینههای گس با ارتقاء به اتریوم 2.0 کاهش یابد: اولی شاردینگ و دومی تغییر مکانیسم اجماع PoW به مکانیسم اجماع PoS است.
با تغییر مکانیسم اجماع، دیگر برای حفظ یکپارچگی شبکه، نیازی به حل پازلهای پیچیده ریاضی نخواهد بود و این کار، منجر به کارمزد کمتری برای تراکنشها نیز شده و در عین حال اتصال گرههای اضافی به شبکه و اعتبارسنجی تراکنشها را هم آسانتر میکند. خلاصه این که این راهکار، یک موقعیت برد-برد برای اتریوم است، چرا که هزینههای گس را نیز کاهش داده و به گسترش شبکه بلاک چین کمک میکند.
سخن آخر
بسیاری از افراد در جامعۀ بلاک چین، دوست دارند که از اتریوم به عنوان «سوخت برای اقتصاد دیجیتال» یاد کنند. در میان مفاهیم مرتبط با اتریوم، مفهوم «گس» و نحوۀ تعامل با آن، از مهمترین هاست. گس به معنای واقعی کلمه، سوختی است که استخراجکنندگان را تشویق میکند تا محاسبات را در یک شبکه جهانی انجام دهند.
راههای زیادی برای کاهش هزینههای گس وجود دارد و امیدواریم در این مقاله به این سوال پاسخ داده باشیم که چگونه از هزینههای گس اتریوم اجتناب کنیم. این ابزارها به خوبی شناخته شدهاند و اغلب توسط کاربران اتریوم برای کاهش هزینههای گس استفاده میشوند. اما، با ارتقای اتریوم، معمای هزینههای گس ممکن است خود به خود حل شود، اما تا زمانی که ارتقا انجام شود، کاربران روزانه اتریوم میتوانند از این نکات و ترفندها برای صرفهجویی در هزینههای گس استفاده کنند و همچنان مشتاقانه به دنبال خرید اتریوم (صرافی ارز دیجیتال تبدیل) باشند.