ورود به دنیای ارزهای دیجیتال بدون آشنایی با اصطلاحات تخصصی آن، مانند سفر به کشوری جدید بدون دانستن زبان آن است. اگر شما هم به دنبال آموزش ارز دیجیتال هستید یا قصد دارید مفاهیم پایه این بازار را بهتر درک کنید، شناخت واژهها و اصطلاحات کاربردی گام نخست این مسیر است. در این مقاله با پرکاربردترین اصطلاحات کریپتویی آشنا میشوید و معنای هر کدام را به زبان ساده میآموزید.
اصطلاحات ارز دیجیتال
اگر میخواهید در بازار رمزارزها سرمایهگذاری کنید یا وارد معاملههای پرسود شوید، شناخت دقیق اصطلاحات فنی و کاربردی، مهمترین قدم برای جلوگیری از اشتباهات زیانبار است. یادگیری دنیای رمزارزها تنها به تحلیل تکنیکال یا نمودارهای قیمتی محدود نمیشود؛ بلکه دانستن مفاهیم و اصطلاحات پایهای نیز نقش کلیدی دارد.
بلاکچین (Blockchain)
زنجیرهای از بلوکهای دیجیتال که شامل اطلاعات تراکنشهاست. بلاکچین پایه و اساس ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین است و بهصورت غیرمتمرکز و شفاف عمل میکند.
کیف پول (Wallet)
مکانی دیجیتال برای ذخیره و مدیریت رمزارزها. کیف پولها به دو دسته نرمافزاری (Mobile, Desktop, Web) و سختافزاری (Ledger, Trezor) تقسیم میشوند.
صرافی ارز دیجیتال (Exchange)
پلتفرمهایی برای خرید، فروش و تبدیل رمزارزها. صرافیها به دو نوع متمرکز (مانند Binance) و غیرمتمرکز (مانند Uniswap) تقسیم میشوند.
آلتکوین (Altcoin)
به تمام ارزهای دیجیتال بهجز بیتکوین، آلتکوین گفته میشود؛ مانند اتریوم، کاردانو، لایتکوین و…
تتر (Tether – USDT)
یک استیبلکوین که ارزش آن به دلار آمریکا وابسته است. تتر برای حفظ سرمایه در نوسانات شدید بازار استفاده میشود.
هولد (HODL)
اصطلاحی که به نگهداری طولانیمدت رمزارز اشاره دارد، حتی در صورت افت قیمت. این اصطلاح در اصل اشتباه تایپی واژه Hold بوده که رایج شد.
پامپ و دامپ (Pump & Dump)
افزایش ناگهانی قیمت یک رمزارز بهصورت مصنوعی (پامپ) و سپس فروش گسترده و ریزش قیمت (دامپ). این روش معمولاً در پروژههای بیاعتبار انجام میشود.
شتکوین (Shitcoin)
ارزهایی بدون پشتوانه قوی یا کاربرد مشخص که صرفاً برای نوسانگیری کوتاهمدت ایجاد میشوند.
رگپول (Rug Pull)
نوعی کلاهبرداری رایج در بازار کریپتو که در آن توسعهدهندگان پروژه پس از جذب سرمایه، پول را برداشت کرده و پروژه را رها میکنند.
گس فی (Gas Fee)
کارمزد تراکنشها در شبکههایی مانند اتریوم. میزان گس فی بسته به شلوغی شبکه متغیر است.
نهنگ (Whale)
سرمایهگذارانی که مقادیر زیادی رمزارز در اختیار دارند و با خرید یا فروش ناگهانی میتوانند بازار را جابهجا کنند.
عرضه اولیه (ICO/IDO/IEO)
روشهایی برای جمعآوری سرمایه در پروژههای رمزارزی پیش از راهاندازی رسمی آنها. هر کدام شرایط خاصی دارند.
دیفای (DeFi)
مخفف «مالی غیرمتمرکز» که مجموعهای از پلتفرمهای مالی مبتنی بر بلاکچین است؛ بدون نیاز به واسطههای سنتی مانند بانکها.
توکن (Token)
نوعی دارایی دیجیتال که بر بستر یک بلاکچین دیگر ساخته شده (مثلاً توکنهای ERC-20 روی اتریوم). توکنها کاربردهای مختلفی مانند حاکمیت، پرداخت یا نمایندگی دارایی دارند.
قرارداد هوشمند (Smart Contract)
کدهای دیجیتالی خوداجرا که روی بلاکچین ذخیره شده و بدون نیاز به واسطه، طبق شرایط از پیش تعریفشده اجرا میشوند.
FOMO (Fear Of Missing Out)
ترس از جا ماندن از یک فرصت سودآور. افراد درگیر FOMO معمولاً در اوج قیمتها وارد میشوند و ممکنه متضرر بشن.
FUD (Fear, Uncertainty, Doubt)
مجموعهای از اخبار یا شایعات منفی که باعث ترس، تردید و کاهش اعتماد به بازار میشود.
ATH (All-Time High)
بالاترین قیمتی که یک رمزارز تا به حال تجربه کرده است.
ATL (All-Time Low)
کمترین قیمتی که یک رمزارز در طول تاریخ خود داشته.
P2P (Peer-to-Peer)
معامله مستقیم بین دو نفر بدون واسطه. بسیاری از صرافیها بخش P2P دارند.
Hashrate
قدرت پردازشی که در شبکههای اثبات کار (مثل بیتکوین) برای تأیید تراکنشها استفاده میشود.
Mining
فرایند استخراج رمزارز با استفاده از قدرت پردازش دستگاهها برای تأیید تراکنشها و افزودن آنها به بلاکچین.
Airdrop
توزیع رایگان توکن به کاربران برای تبلیغ یک پروژه یا پاداش دادن به کاربران اولیه.
Staking
قفل کردن رمزارزها برای کمک به شبکههای اثبات سهام (PoS) و دریافت پاداش در ازای آن.
Tokenomics
ترکیب دو واژه Token و Economics. به ساختار اقتصادی توکنها در یک پروژه رمزارزی گفته میشود (تعداد کل، نحوه توزیع، سوزاندن توکن و…).
Layer 1 و Layer 2
Layer 1: شبکههای اصلی مانند اتریوم و بیتکوین.
Layer 2: راهکارهایی برای افزایش سرعت و کاهش هزینه تراکنشها روی شبکههای اصلی (مثل Arbitrum و Optimism).
چرا یادگیری این اصطلاحات مهم است؟
دنیای کریپتو فضایی سریع، پرریسک و در عین حال فرصتساز است. برای ورود به این جهان نوین، درک مفاهیم پایه اهمیت زیادی دارد. این مقاله بخشی از یک مسیر گسترده برای آموزش مفاهیم ارز دیجیتال بود. اگر علاقهمند به ادامه یادگیری هستید، منابع معتبر و آموزشهای تخصصی را دنبال کنید و قبل از سرمایهگذاری، دانش خود را ارتقا دهید.