فناوری پرینتر سه بعدی یکی از نوآوریهای شگرف در دنیای فناوری است که توانسته کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف پیدا کند. این فناوری با امکان تولید سریع و دقیق قطعات پیچیده، توانسته نقش مهمی در حوزههایی چون پزشکی، خودروسازی، معماری و حتی آموزش ایفا کند. در چند سال اخیر، بازار کار پرینتر سه بعدی رشد قابلتوجهی داشته است. افزایش تقاضا برای محصولات سفارشی، نیاز به نمونهسازی سریع قطعات در صنایع مختلف و گسترش کاربردهای دیگر این فناوری، دلایلی هستند که این موضوع را به یک حوزه جذاب و پرتقاضا در بازار کار تبدیل کردهاند. در ادامه، وضعیت بازار پرینتر سه بعدی در دو سطح جهانی و داخلی تحلیل خواهد شد. با ما همراه باشید.
وضعیت بازار کار پرینتر سه بعدی در جهان
فناوری پرینت سه بعدی طی سالهای اخیر به یکی از عناصر کلیدی تحول در صنایع مختلف تبدیل شده است. رشد سریع این بازار بهواسطه افزایش تقاضا برای محصولات دقیق و سفارشی، شرکتها را به سرمایهگذاریهای بیشتر در این حوزه ترغیب کرده است.
اگرچه مدت زمان زیادی از ورود پرینترهای سه بعدی به کشورمان نمیگذرد، اما تعداد علاقه مندان به این محصولات همواره در حال افزایش است. اکثر شرکتهای شناختهشده در تلاش هستند تا به هر نحو، این دستگاهها را در مسیر تولید کالاهای خود به کار بگیرند تا بتوانند هزینههای نهایی را به کمترین مقدار ممکن برسانند. به عنوان مثال از پرینتر سه بعدی برای ساخت انواع قالب سیلیکونی استفاده می شود در مراحل ساخت قالب سیلیکونی با پرینتر سه بعدی می توان پی برد که تا چه اندازه پرینتر های سه بعدی کابردهای متنوعی در صنعت پیدا کرده اند.
براساس گزارش وبسایت Research and Markets :
پیشبینی میشود که بازار جهانی پرینترهای سه بعدی تا سال ۲۰۲۸ به ارزش ۶۱.۳۳ میلیارد دلار برسد. این آمار نشاندهندۀ فرصتهای شغلی گستردهای است که این فناوری در سطح جهانی ایجاد کرده است و پتانسیلهای فراوانی که همچنان برای توسعه آن وجود دارد.
پیشرفتهای جهانی در فناوری پرینتر سه بعدی
در سالهای اخیر، پیشرفتهای فناوری پرینت سه بعدی باعث شده است که این صنعت بهسرعت بهسمت کاربردهای صنعتی توسعه پیدا کند. درحالحاضر، بازار کار پرینتر سه بعدی در صنایعی مانند پزشکی، خودروسازی و معماری پویاتر از سایر حوزهها است. در پزشکی، پرینترهای سه بعدی برای تولید ایمپلنتهای سفارشی و چاپ بافتهای زیستی مورد استفاده قرار میگیرند.
به گفته سایت hexagon3d.ir:
پرینتر سه بعدی دندانپزشکی با وضوح و دقت بالا، مانند پرینترهای سه بعدی SLA و DLP برای تولید ایمپلنتهای دندانی با هندسههای پیچیده بسیار مناسب هستند. ایمپلنتهای پرینت سهبعدی زیستسازگار بوده و ویژگی مکانیکی مشابهی با دندانهای طبیعی انسان دارند.
در صنعت خودروسازی، این فناوری امکان نمونه سازی سریع را با کمترین هزینه و زمانی به نسبت کوتاهتر از سایر روشها فراهم میکند. همچنین در معماری، پرینترهای سه بعدی برای ساخت مدلهای پیچیده و حتی ساختمانهای واقعی بهکار گرفته میشوند. این پیشرفتها نشاندهندۀ انعطافپذیری و قدرت فناوری پرینت سه بعدی در حل چالشهای تولید در صنایع گوناگون است.
کشورهای پیشرو در استفاده از پرینترهای سه بعدی
برخی کشورها بهدلیل سرمایهگذاریهای قابلتوجه، زیرساختهای پیشرفته و آموزشهای تخصصی، سهم عمدهای از بازار کار این پرینترها را در اختیار دارند. از جمله این کشورها میتوان به آلمان، ایالات متحده و چین اشاره کرد. آلمان بهعنوان یکی از پیشگامان صنعت پرینت سه بعدی در جهان از این فناوری برای بهبود تولید در بخشهای خودروسازی و مهندسی پزشکی بهره میبرد.
ایالات متحده با بهرهگیری از ظرفیت شرکتهای بزرگ و حمایت دولت، توانسته است سهم قابلتوجهی از بازار جهانی را به خود اختصاص بدهد. در این کشور، استارتاپهای متعددی نیز در حال توسعه فناوریهای جدید در این حوزه هستند.
چین نیز با تمرکز بر فناوریهای نوین و آموزش نیروی انسانی متخصص در حال رقابت با سایر کشورهای پیشرو است. این عوامل نشاندهندۀ اهمیت استراتژیک سرمایهگذاری در فناوریهای نوین و ایجاد زیرساختهای لازم برای توسعه بازار پرینتر سه بعدی است.
وضعیت بازار کار پرینتر سه بعدی در ایران
در ایران، فناوری پرینتر سه بعدی هنوز در مراحل اولیه توسعه قرار دارد؛ اما پتانسیلهای آن در برخی صنایع به چشم میخورد. یکی از کاربردهای اصلی این فناوری در صنعت ساختوساز است، جایی که پرینترهای سه بعدی برای ساخت مدلهای معماری و حتی تولید قطعات ساختمانی بهکار میروند. در صنعت آموزش و پرورش کشور، مدارس و دانشگاهها از این فناوری برای ارتقای مهارتهای دانشآموزان و دانشجویان در زمینه طراحی و ساخت استفاده میکنند. علاوهبراین، کاربرد این فناوری در پزشکی یکی از زمینههای نوظهور در ایران است که پرینترهای سه بعدی در آن نقش مهمی در تولید ابزارهای جراحی و انواع پروتزها ایفا میکنند.
بااینحال، بازار کار پرینتر سه بعدی در ایران با چالشهایی مواجه است. هزینههای بالای خرید و نگهداری از این دستگاهها یکی از مهمترین موانع برای گسترش استفاده از آنهاست. همچنین، کمبود آموزشهای تخصصی و نیروی انسانی ماهر، توسعه این فناوری را کند کرده است.
فرصتهای شغلی در ایران
با وجود چالشها، فرصتهای شغلی متعددی در حوزه پرینتر سه بعدی در ایران قابلشناسایی است. از جمله این فرصتها میتوان به طراحی سه بعدی اشاره کرد که شامل ایجاد مدلهای کد برای چاپ توسط این دستگاهها است. تکنسینهای پرینتر سه بعدی نیز نقشی کلیدی در راهاندازی، نگهداری و تعمیر دستگاهها ایفا میکنند. علاوهبراین، خدمات پسازفروش از جمله تأمین قطعات و آموزش کاربران، بازاری رو به رشد دارد.
پیشبینی میشود که بازار کار پرینتر سه بعدی در ایران در سالهای آینده رشد چشمگیری داشته باشد. سرمایهگذاری در آموزش نیروی کار متخصص و کاهش هزینههای مرتبط با این فناوری، میتواند به تسریع این رشد کمک کند.
مقایسه بازار کار پرینتر سه بعدی در ایران و جهان
در مقایسه با کشورهای پیشرو، ایران هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارد. درحالیکه در کشورهایی مانند آلمان، ایالات متحده و چین سرمایهگذاریهای گستردهای در زیرساختها، آموزش و تحقیق انجام شده، ایران در این زمینهها با محدودیتهای جدی مواجه است. دسترسی محدود به فناوریهای پیشرفته و نبود حمایت مالی کافی از سوی دولت و بخش خصوصی از جمله دلایل این اختلاف است.
بااینحال، ایران پتانسیلهای زیادی برای توسعه این بازار دارد. وجود نیروهای جوان و خلاق، تقاضای رو به افزایش در صنایع مختلف و امکان استفاده از فناوریهای نوین، فرصتهای مناسبی را فراهم کرده است. اگر چالشهایی نظیر کمبود آموزش تخصصی و هزینههای بالای استفاده از این فناوری حل شوند، ایران میتواند در سالهای آینده به یکی از بازیگران مهم در این حوزه تبدیل شود.
توصیههایی برای رشد بازار کار در ایران
برای تقویت بازار کار پرینتر سه بعدی در ایران، لازم است دولت، بخش خصوصی و دانشگاهها همکاری نزدیکی داشته باشند. برخی از پیشنهادات عبارتاند از:
سرمایهگذاری دولتی:
- تخصیص بودجه برای تحقیق و توسعه در زمینه پرینتر سه بعدی؛
- درنظرگرفتن تسهیلات مالیاتی برای شرکتهای فعال در این حوزه.
بخش خصوصی:
- حمایت از استارتاپها و کارآفرینان در زمینه فناوریهای سه بعدی؛
- ایجاد مراکز آموزش و تعمیرات تخصصی برای کاربران پرینترهای سه بعدی.
دانشگاهها و مراکز آموزشی:
- ایجاد رشتههای تخصصی در زمینه طراحی و تکنولوژی پرینتر سه بعدی؛
- برگزاری کارگاههای عملی و دورههای آموزشی برای افزایش مهارت نیروی کار.
آگاهیبخشی عمومی درباره مزایا و کاربردهای پرینتر سه بعدی میتواند نقش مهمی در افزایش تقاضا برای این فناوری داشته باشد. رفع چالشهایی مانند هزینههای بالا و نبود زیرساختهای مناسب نیز میتواند زمینهساز جهش ایران در این بازار باشد.
سخن پایانی
بازار کار پرینتر سه بعدی در سطح جهان با رشد چشمگیری مواجه است و فرصتهای شغلی گستردهای در صنایع مختلف ایجاد کرده است. در ایران نیز این فناوری با وجود چالشهای موجود، پتانسیل بالایی برای توسعه دارد. بررسیها نشان میدهد که سرمایهگذاری هدفمند، آموزش نیروی انسانی متخصص و تقویت زیرساختها میتوانند مسیر پیشرفت این صنعت را هموار کنند. آینده بازار کار پرینتر سه بعدی وابسته به همکاری مؤثر بین دولت، بخش خصوصی و مراکز آموزشی است. توسعه مهارتهای تخصصی و افزایش آگاهی عمومی درباره این فناوری، کلید بهرهبرداری از فرصتهای شغلی و اقتصادی این بازار خواهد بود.