پرسونای مخاطب چیست؟ و چگونه آن را طراحی کنیم؟

زمانی که صحبت از تولید محتوا می شود به تنها چیزی که فکر نمی کنیم این است که قرار است این محتوا برای چه کسی تولید شود؟ خواننده محتوای ما چه کسی است؟ به طور کلی چه شخصیتی دارد؟

تولید محتوا برای اکثر ما یعنی محتوایی تولید کنیم که در زمینه کاری خودمان باشد. همه ما فکر می کنیم این یک وظیفه از پیش تعیین شده برای ماست و تنها چیزی که مهم است مقالاتی بنویسیم که در رابطه با حوزه کاری مان باشد. اینکه مخاطب ما چه کسی است اصلا برایمان مهم نیست!

پرسونای مخاطب یعنی همین که ما بدانیم شخصیت مخاطب ما چگونه است؟ طراحی پرسونای مخاطب یعنی اینکه قبل از تولید محتوا شخصیت های خیالی از مخاطبان خود بسازیم و طبق آن برای آن ها تولید محتوا کنیم. شاید پیش خود فکر کنید چرا این کار مهم است؟ چرا باید این کار را قبل از تولید محتوا انجام دهیم؟

در این مقاله دقیقا درباره پرسونای مخاطب و طراحی آن صحبت می کنم. طراحی پرسونا قضیه فوق العاده مهمی در جذب مخاطب و تبدیل آن به مشتری است که خیلی از دوستان در این مورد ناتوان هستند یا اینکه اصلا به آن اهمیت نمی دهند. در این مقاله همراه من باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد پرسونای مخاطب به شما بدهم.

پرسونای مخاطب (Persona) چیست؟

به جمع آوری مجموعه ای از ویژگی های شخصیتی، الگوهای فکری و رفتاری از مخاطب فرضی مان پرسونا مخاطب می گویند.

به بیان دیگر پرسونای مخاطب ترسیم یک شخص یا تصویر خیالی از یک فرد است که الگوهای رفتاری و سایر ویژگی هایی که در آن وجود دارد در گروهی از مخاطبین ما نیز وجود خواهد داشت.

البته خیلی از دوستان به بخش بندی کردن مخاطبان هم پرسونای مخاطب می گویند. یعنی ممکن است در هر کسب و کاری نیاز به طراحی چند پرسونای مخاطب باشد. به عنوان مثال مشتریان یک فروشگاه اینترنتی که محصولات متعددی دارد، مسلما دارای شخصیت های متفاوتی هستند. به خاطر همین ممکن است برای هر دسته بندی از محصولات نیاز به طراحی پرسونای مخاطب باشد.

برای بازاریابان محتوا یا تولید کنندگان محتوا برای کسب و کارهای آنلاین بسیار مهم است که شخصیت مخاطبی که قصد دارند از طریق تولید محتوا روی آن ها تاثیر بگذارند را شناسایی کنند و بدانند.

در واقع خیلی از شکست ها در بازاریابی محتوا به خاطر عدم شناخت از مخاطب صورت می گیرد. بازاریابان محتوا باید بتوانند شخصیت سازی کنند. باید شخصیت فرضی مخاطبان خود را بسازند و با توجه به آن محتوای تاثیر گذار خود را تولید کنند.

چرا طراحی پرسونای مخاطب مهم است؟

به طور کلی طراحی پرسونای مخاطب به ما در تولید محتوا، ساخت محصولات، ارتباط با مشتریان، طراحی بصری سایت و دیگر جنبه هایی که ممکن است در هر کسب و کاری وجود داشته باشد کمک می کند.

همانطور که قبلا هم اشاره کردم یکی از اهداف بازاریابان محتوا دسته بندی مخاطبین از نظر شخصیت، علایق و به طور کلی خصوصیاتی است که در هر گروه از مخاطبین ممکن است وجود داشته باشد.

مسلما شخصیت و علاقه مندی های خانم های 20 تا 25 ساله با خانم های میان ساله 40 ساله یکی نیست! پس چه در تولید محتوا، چه در تولید محصولات، چه در نوع ارتباط با آن ها باید متفاوت عمل کنیم. البته فکر نکنید قرار است برای تک تک مخاطبین پرسونا بسازیم! نه به هیچ وجه نیازی به این کار نیست. بلکه یک پرسونا می تواند برای گروهی از مخاطبین با توجه به حوزه کاری و فعالیتی که انجام می دهیم کار ساز باشد.

پرسونای مخاطب در بازاریابی محتوا بسیار مهم و کاربردی است. با ترسیم پرسونای مخاطب می توانید استراتژی تولید محتوای خود را پیش ببرید. اینکه چه محتوایی برای مخاطبین شما جذاب تر است و برای شما سودمند تر خواهد بود در بازاریابی محتوا بسیار مهم می باشد.

پرسونای مخاطب به شما کمک می کند تا در راستای اقدامات کاربران تان پیش بروید و دقیقا با توجه به علاقه مندی های آن ها خدمات تان را ارئه دهید. در حقیقت با ساخت پرسونا ها می توانید مجموعه ای از کاربران را به اقدام کننده هایی تبدیل کنید که در نهایت به مشتریان وفادار شما تبدیل شوند.

 پیشنهاد ویژه همیار وب : محتوای خوب چه محتوایی است؟ و چگونه آن را تولید کنیم؟

چگونه یک پرسونای مخاطب طراحی کنیم؟

برای طراحی پرسونای مخاطبان خود باید اطلاعاتی دقیقی را درباره شخصیت و علایق آن ها به دست آورید. شما از چند طریق می توانید این اطلاعات را جمع آوری کنید.

بهترین راه این است که با مشتریان تان مصاحبه کنید. با توجه به نوع کسب و کارتان اگر برایتان مقدور بود با مشتریان تان ملاقات حضوری ترتیب دهید. این مصاحبه ها اطلاعات فوق العاده کاملی درباره مشتریان تان به شما می دهند که از طریق آن می توانید پرسونای دسته ای از مخاطبانتان را ترسیم کنید.

البته نگران نباشید حتما نیازی نیست که با مشتریان تان ملاقات حضوری داشته باشید. شما همین مصاحبه را می توانید با ساخت پرسشنامه هایی به صورت آنلاین انجام دهید. در ادامه می گویم برای ترسیم یک پرسونا، مخاطبانتان باید به چه سوالاتی پاسخ دهند.

البته اگر کسب و کار شما قسمت مدیریت با مشتری داشته باشد کارتان ساده تر می شود. می توانید اطلاعات کاملی را از همکاران تان که در بخش ارتباط با مشتری شرکت تان هستند به دست بیاورید.

ابزارهایی مثل گوگل آنالیتیکس هم می توانند در ترسیم پرسونا به شما کمک بسیاری کنند. اینکه مخاطبان تان بیشتر به چه موضوعاتی علاقه مند هستند یا اینکه اکثر مخاطبانتان در چه روزهایی بیشتر به سایت شما سر می زنند یا بیشتر چه ساعاتی وقت خود را در سایت شما می گذرانند اطلاعات مهمی اند که مسلما در طراحی پرسونای مخاطب می توانند به شما کمک کنند. پیشنهاد می کنم حتما از گوگل آنالیتیکس برای شناخت بیشتر مخاطبان خود استفاده کنید. اطلاعاتی که گوگل آنالیتیکس در اختیار شما می گذارد بسیار ارزشمند است.

اطلاعاتی که در طراحی پرسونای مخاطب باید از مخاطبانتان داشته باشید:

در ادامه قصد دارم سوالاتی را مطرح کنم که در ساخت پرسونای مخاطب به شما کمک بسیاری می کند. در واقع با دانستن پاسخ این سوالات خیلی راحت تر می توانید با مخاطبان خود تعامل داشته باشید و برای آن ها محتوا تولید کنید. همچنین خیلی راحت تر می توانید آن ها را تبدیل به مشتریان خود کنید.

مخاطب شما دقیقا کیست؟

جنسیت مخاطب شما چیست؟

محدوده سنی مخاطب شما چقدر است؟

تحصیلات مخاطب شما چیست؟

مخاطب شما در کجا زندگی می کند؟

مخاطب شما به چه موضوعاتی بیشتر علاقه دارد؟

مخاطب شما به چه فرمتی از محتوا علاقه دارد؟ (مقاله، ویدیو یا صوت؟)

مخاطب شما چه شغلی دارد؟

میزان درآمد ماهیانه اش چقدر است؟

مخاطب شما چقدر دست و دل باز است؟

مخاطب شما چقدر سرمایه دارد؟

مخاطب شما چگونه خرید می کند؟

سرگرمی مخاطب شما چیست و اوقات فراغت خود را چگونه می گذارند؟

مخاطب شما از شکست می ترسد؟ چند بار شکست خورده است؟

چه کسانی بیشتر روی مخاطب شما تاثیر گذار اند؟ همسر، فرزند یا پدر و مادر؟ (در تصمیم گیری یا خرید محصول)

مخاطب شما برای خرید محصولی به دنبال چه اطلاعاتی است؟

مخاطب شما بیشتر در کدامیک از شبکه های اجتماعی فعال است؟

فعالیت مخاطب شما در شبکه های اجتماعی به چه صورت است؟

مخاطب شما در روز چقدر از وقت خود را به شبکه های اجتماعی اختصاص می دهد؟

شبکه های اجتماعی چقدر روی مخاطبان شما تاثیر گذاشته اند؟

مخاطب شما با چه دستگاهی وارد سایت شما می شود؟ (موبایل، تبلت یا لپ تاپ؟)

این فقط تعداد کمی از سوالاتی بود که شما می توانید برای ترسیم پرسونای مخاطب خود طرح کنید. در واقع این سوالات با توجه به حوزه کاری تان می تواند کاملا متفاوت باشد و طور دیگری مطرح شوند.

حتما پیش خود فکر می کنید که چه طور می توانید به چنین اطلاعاتی دست پیدا کنید؟ شاید فکر کنید کار سختی است ولی اصلا اینطور نیست! یکی از ساده ترین راه ها برای به دست آوردن چنین اطلاعاتی ایجاد پرسشنامه، نظرسنجی یا حتی آزمون آنلاین است.

به عنوان مثال شما می توانید نظر سنجی با عنوان “آیا برای لاغری آماده اید؟” ایجاد کنید. نکته بسیار مهم این است که در طراحی سوالات نظر سنجی باید خلاقانه عمل کنید. مثلا اگر می خواهید بدانید که مخاطب شما چقدر دست و دل باز است باید چنین سوالی از آن ها بپرسید : آیا حاضرید با پرداخت هزینه ای حدود 300 هزار تومان و بدون هزینه های اضافی 10 کیلو لاغر کنید؟ یا چنین سوالاتی که به صورت غیر مستقیم می تواند اطلاعات مفیدی از مخاطبانتان به شما بدهد.

همانطور که گفتم با توجه به نوع حوزه کاری تان پرسش ها متفاوت خواهد بود. مثلا اگر شما در حوزه روابط عاطفی کار می کنید شاید به اطلاعات دیگری مثل سوالات زیر احتیاج داشته باشید.

مخاطب شما چند بار شکست عشقی خورده است؟

وضعیت روحی مخاطب شما چگونه است؟

آیا مخاطب شما در گذشته افسرده شده است؟

مخاطب شما چه بیماری های دیگری در گذشته داشته است؟

مخاطب شما قبلا با چه کسی روابط عاطفی داشته است؟

و بسیاری از سوالاتی که مربوط به این حوزه کاری می شود. و همینطور سوالاتی که در پرسشنامه های آنلاین خود مطرح می کنید باید با توجه به سوالات مد نظرتان باشد.

اگر وب سایت شما وردپرسی است با افزونه هایی که برای ساخت فرم های آنلاین کاربرد دارند به سادگی می توانید چنین نظر سنجی هایی را بسازید. برای تشویق کاربران تان برای شرکت در نظر سنجی ها بهتر است هدیه ای برای آن ها در نظر بگیرید.

مقالات مرتبط زیر را حتما بخوانید :

چگونه فقط با تولید محتوا ترافیک سایتم رو 10 برابر کردم؟

تولید محتوا در فروشگاه اینترنتی چگونه باید انجام شود؟

آموزش تولید محتوا برای افرادی که وقت کافی ندارند

مقالاتی که هیچ وقت خوانده نمی شوند!

جمع بندی و سخن آخر

ترسیم پرسونای مخاطب در هر کسب و کار آنلاینی مهم است. تا زمانی که ندانید مخاطب شما دقیقا کیست و چه ویژگی های شخصیتی دارد نمی توانید به بهترین نحو به او خدمات تان را ارائه دهید. چه محتوای رایگان باشد، چه محصولات پولی!

طراحی پرسونای مخاطب تا حدودی به شما کمک می کند تا بهتر با مخاطبانتان در تعامل باشید. اما این را بدانید طراحی پرسونا یک بار برای همیشه نیست! مطمئن باشید شخصیت و ویژگی های مخاطبان تان همیشه در حال تغییر است. پس فکر نکنید همیشه از یک پرسونا می توانید پیروی کنید.

امیدوارم از این مقاله هم استفاده کافی را برده باشید. اگر شما هم نظری در مورد طراحی پرسونای مخاطب یا اهمیت آن در کسب و کار ها دارید خوشحال می شوم با من و دیگر دوستان در میان بگذارید.